در پی انتشار اطلاعیه‌ای از سوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، طرح ملی تبدیل رایگان خودروهای بنزینی مدل ۱۳۹۴ و بالاتر به سیستم دوگانه‌سوز CNG آغاز شد. این طرح که با هدف افزایش سهم سوخت‌های پاک در سبد مصرف انرژی کشور طراحی شده، بخشی از برنامه کلان کاهش مصرف بنزین و کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی در ناوگان خودرویی کشور به‌شمار می‌آید.
گاز سوز کردن خودرو به صورت رایگان، راهبردی برای دولت
بر اساس اطلاعیه منتشرشده، این طرح برای مالکان خودروهای مشمول کاملا رایگان است و هیچ‌گونه هزینه‌ای بابت تجهیزات، نصب، مخازن و خدمات فنی دریافت نخواهد شد. علاوه بر خودروهای شخصی مدل ۱۳۹۴ به بالا، مالکان خودروهای عمومی از جمله تاکسی‌ها، وانت‌بارها و تاکسی‌های اینترنتی نیز همچنان امکان ثبت‌نام رایگان در این طرح را خواهند داشت.
ثبت‌نام از روز یکشنبه ۱۸ آبان ۱۴۰۴ از طریق پایگاه اینترنتی gcr.niopdc.ir آغاز شده و اجرای آن بر عهده مدیریت طرح CNG شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران است.
مزایای گازسوز کردن خودرو: از صرفه‌جویی تا سلامت هوا
از منظر اقتصادی، استفاده از CNG به‌عنوان سوخت جایگزین بنزین مزایای قابل‌توجهی برای خانوارها به همراه دارد. کاهش هزینه سوخت مصرفی در ماه، یکی از نخستین مزیت‌هایی است که بسیاری از رانندگان شخصی و عمومی را ترغیب به شرکت در این طرح می‌کند. با توجه به اختلاف قیمت محسوس میان بنزین و گاز طبیعی، این تغییر در مصرف می‌تواند در بلندمدت موجب صرفه‌جویی میلیاردی در سطح خانوار و حتی ملی شود.
از سوی دیگر، توسعه استفاده از سوخت پاک، کاهش قابل‌ملاحظه‌ای در انتشار گازهای گلخانه‌ای، ذرات معلق و آلاینده‌های خطرناک شهری به همراه خواهد داشت. در شرایطی که بسیاری از کلان‌شهرهای ایران با بحران آلودگی هوا مواجه‌اند، چنین اقداماتی می‌تواند نقش مهمی در **کاهش بار بیماری‌های تنفسی و قلبی‌عروقی** ایفا کند.
چالش‌ها و محدودیت‌های احتمالی
اگرچه طرح رایگان بودن این خدمات انگیزه مشارکت را افزایش می‌دهد، اما باید به محدودیت منابع و ظرفیت اجرایی مراکز تبدیل نیز توجه داشت. تجربه‌های پیشین نشان داده‌اند که در طرح‌های مشابه، ثبت‌نام گسترده، اما زمان اجرای تبدیل با تأخیر یا صف‌های طولانی همراه بوده است. بنابراین، اطلاع‌رسانی شفاف درباره ظرفیت مراکز، زمان‌بندی و اولویت‌بندی افراد ثبت‌نام‌شده، نقش کلیدی در موفقیت طرح ایفا می‌کند.
همچنین هنوز مشخص نیست این طرح تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و آیا شامل مدل‌های پایین‌تر از ۱۳۹۴ نیز خواهد شد یا خیر؛ بنابراین توصیف «محدود» برای این طرح نه‌تنها به تعداد خودروهای مشمول، بلکه به محدودیت زمانی و اجرایی آن نیز اشاره دارد.
نتیجه گیری
طرح تبدیل رایگان خودروهای بنزینی به دوگانه‌سوز CNG اقدامی در مسیر کاهش مصرف بنزین، کاهش آلاینده‌ها و بهینه‌سازی مصرف انرژی است. با این حال، موفقیت آن وابسته به تداوم حمایت دولت، شفافیت اجرایی و رضایت‌مندی متقاضیان در فرایند عملیاتی خواهد بود.
برای ثبت‌نام و اطلاعات بیشتر، علاقه‌مندان می‌توانند به آدرس gcr.niopdc.ir مراجعه کنند.
نویسنده: میلاد قزللو
